El bileğindeki karpal tünel adı verilen alanda sinir sıkışması sonucu ortaya çıkar. Karpal tünel sendromu, ellerde uyuşma, karıncalanma ve ağrıya yol açar. Genellikle uzun süreli tekrarlayan hareketler veya baskılar nedeniyle gelişir. Tedavi edilmezse, kas zayıflığı ve hassasiyet kaybı yaşanabilir. Erken tanı ve tedavi, bu sendromun etkilerini azaltabilir.
Karpal Tünel Sendromu Belirtileri Nelerdir?
En yaygın belirtisi, bilek ve elde ağrı hissidir. Bu ağrı, genellikle elin avuç kısmında ve parmaklarda hissedilir. Ağrı, özellikle geceleri daha yoğun olabilir ve kişi uykusundan uyanabilir. Elin belirli hareketleri, ağrıyı daha da şiddetlendirebilir. Ellerin parmaklarında uyuşma ve karıncalanma hissi de sıkça görülür. Bu duyusal kayıplar, özellikle baş parmak, işaret parmağı, orta parmak ve yarı parmak halkasında yaşanır.
Uyuşma hissi, daha çok gece boyunca belirginleşir. Karpal tünel sendromu, elin kaslarının zayıflamasına yol açabilir. Bu durum, özellikle baş parmakta belirginleşir. Bu parmağı hareket ettirme yeteneğini etkiler. Elin sıkma gücü azalabilir. Bu da nesneleri tutma veya kavrama konusunda zorluklar yaratabilir. Hastalar, ellerinde sabahları daha belirgin olan bir sertlik hissi yaşar. Bu, karpal tünelin sabahları şişmesinden kaynaklanabilir.
Bazen parmakların bir süre hareket ettirilmesi zorlaşabilir. Sendrom ilerledikçe, bilek ve parmak eklemlerinde sürekli bir ağrı oluşabilir. Bu durum, ellerin hareket kabiliyetini etkileyebilir. Özellikle uzun süreli kullanımda ağrının artmasına yol açabilir. Ellerinizin koordinasyonunu kaybetmesi, iş ve günlük aktivitelerde zorluk yaşamanıza neden olabilir. Bu durum, el kaslarındaki zayıflama ve sinir hasarının etkisiyle daha da belirginleşir. Karpal tünel sendromu belirtileri genellikle kademeli olarak gelişir. Ancak tedavi edilmediği takdirde kalıcı hasar meydana gelebilir. Eğer bu belirtiler görülüyorsa, bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.
Karpal Tünel Sendromu Neden Olur?
Özellikle bilgisayar kullanımı, yazı yazma, dikiş yapma veya ağır işlerde çalışan kişilerde el bileğinde tekrarlayan hareketler yapılması, sinirlere baskı yaparak sendroma yol açabilir. Bu hareketler bilekte sürekli gerilme oluşturur ve zamanla tünel bölgesindeki sinirleri sıkıştırır. Bazı kişilerde doğuştan bilek yapısı dar olabilir. Bu durum, bilekten geçen sinirlere uygulanan baskıyı artırabilir. Karpal tünel sendromu yaşanmasına neden olabilir. Ayrıca, kemik yapısındaki değişiklikler veya kırıklar da tünelin daralmasına yol açarak sinir sıkışmasına sebep olabilir.
Hamilelik sırasında vücutta artan sıvı birikimi, bilek bölgesinde şişmeye yol açarak sendromun gelişmesine neden olabilir. Ayrıca, hormonlardaki değişiklikler de bu durumu tetikleyebilir. Diyabet, vücuttaki sinirlerin hasar görmesine yol açarak riski artırabilir. Bunun dışında, tiroid hastalıkları, romatoid artrit gibi bağ dokusu hastalıkları da sendromu tetikleyebilir. Obezite, vücuttaki fazla yağ dokusu nedeniyle bilek etrafındaki alanın daralmasına yol açabilir. Bu durum, sinirlerin sıkışmasına neden olarak yol açabilir.
Bilek bölgesine alınan darbeler, kaza sonucu oluşan yaralanmalar veya aşırı zorlanmalar, karpal tünel bölgesinde sinir sıkışmasına yol açar. Bu tür travmalar tünelin daralmasına neden olur. Bazı bireylerde sendromun genetik yatkınlık nedeniyle daha sık görülme ihtimali vardır. Aile geçmişinde bu sendromu taşıyan bireyler, daha yüksek risk altındadır. Bu nedenlerin bir ya da birkaçı bir araya geldiğinde, karpal tüneldeki basınç artar ve sinir sıkışması meydana gelir. Bu da el ve parmaklarda uyuşma, karıncalanma ve ağrıya yol açar. Karpal tünel sendromu, zamanında tedavi edilmezse kalıcı hasarlara neden olabilir.
Karpal Tünel Sendromu Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Ağrı ve iltihaplanmayı azaltmak için anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) ve ağrı kesiciler kullanılır. Bu ilaçlar ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir. Özellikle gece kullanımı için önerilen bilek atelleri, median sinirin üzerine baskıyı azaltabilir. Bilek, doğal pozisyonunda tutulur ve bu sayede sinir sıkışmasının önüne geçilir.
El ve bilek bölgesine dinlenme vermek, aşırı kullanım sonucu oluşan baskının hafiflemesine yardımcı olabilir. Belirtiler şiddetliyse, belirli bir süre boyunca çalışmalardan veya el hareketlerinden kaçınılması önerilebilir. Bilek ve parmak kaslarını esnetmeye yönelik egzersizler, sinirin üzerindeki baskıyı azaltabilir. İşlevselliği artırabilir.
Fiziksel terapi uzmanları, bu tür egzersizleri belirli bir program dahilinde önerebilir. Kasları rahatlatmak ve kan dolaşımını iyileştirmek amacıyla yapılan masajlar ve ısı terapisi, bazı hastalarda semptomları hafifletebilir. Karpal tünel sendromu tedavisinde, doğrudan sinir bölgesine yapılan kortikosteroid enjeksiyonları iltihaplanmayı azaltarak ağrıyı geçirebilir. Bu tedavi, daha ileri düzeydeki ağrı ve iltihapların yönetilmesinde etkili olabilir. Konservatif tedavi yöntemlerinden sonuç alınamadığında veya semptomlar ilerlediğinde cerrahi müdahale önerilir. Bu ameliyat, median sinirin geçtiği tünelin üzerindeki baskıyı azaltmak için yapılır.
Tünel kesilir ve sinirin üzerine olan baskı ortadan kaldırılır. Ameliyat, genellikle lokal anestezi altında yapılır ve iyileşme süreci birkaç hafta sürebilir. Bilgisayar başında uzun süre çalışanlar için doğru duruş ve bilek pozisyonu önemlidir. Klavye ve fare kullanımı sırasında ellerin doğru şekilde yerleştirilmesi, sinir üzerindeki baskıyı azaltabilir. Sigara içmek ve aşırı kilo, sendromun ilerlemesine katkı sağlayabilir. Bu alışkanlıklardan kaçınmak, tedavi sürecinde faydalı olabilir. Karpal tünel sendromu tedavi süreci, kişisel semptomlara ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Erken müdahale, tedavi sürecinin daha hızlı ve etkili olmasını sağlayabilir.