Kalça kemiğinin kırılmasıdır. Genellikle yaşlı bireylerde, düşme gibi travmalar sonucu meydana gelir. Kalça eklemi, uyluk kemiği ve pelvik kemik arasında bulunur. Kalça kırığı, ciddi ağrılara ve hareket kısıtlılığına yol açabilir. Tedavi edilmezse, uzun vadeli komplikasyonlara yol açabilir. Kırığın tedavisi genellikle cerrahidir ve iyileşme süreci zaman alabilir.
Kalça Kırığı Nedenleri
En yaygın nedeni düşmelerdir. Özellikle yaşlı bireylerde dengenin bozulması, görme problemleri ve kas zayıflıkları gibi faktörler düşme riskini artırır. Kemik yoğunluğunun azalması kırık riskini artırır.
Yüksekten düşme, trafik kazaları veya spor yaralanmaları kalça kırığı yaşanmasına yol açabilir. Nadiren de olsa, kemik yapısını zayıflatan tümörler kırığa neden olabilir. Kalsiyum ve D vitamini eksikliği kemiklerin güçsüzleşmesine yol açar.
Kalça Kırığı Belirtileri
Kalça kırığı olan bir birey genellikle anında şiddetli ağrı hisseder ve hareket etmekte büyük zorluk çeker. Yaygın belirtiler şunlardır:
-
Kalça veya uyluk bölgesinde şiddetli ağrı
-
Yürüme veya bacağı hareket ettirmede güçlük
-
Kalçanın şişmesi ve morarması
-
Kırık olan bacağın diğerine göre daha kısa görünmesi
-
Bacağın dışa doğru dönmesi
Bu belirtiler fark edildiğinde vakit kaybetmeden tıbbi yardım alınmalıdır.
Kalça Kırığı Tanısı
Doktor, hastanın tıbbi geçmişini inceledikten sonra fiziksel muayene yapar. Kırığın kesin teşhis edilmesi için görüntüleme yöntemleri kullanılır. Röntgen, kırığın yerini ve şiddetini belirlemek için kullanılır. MRI ve BT taraması, detaylı görüntüleme sağlayarak kırığın yumuşak dokuya zarar verip vermediğini gösterir.
Kalça Kırığı Tedavi Yöntemleri
Tedavi, kırığın tipine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Çoğu kalça kırığı vakasında cerrahi müdahale gereklidir. İç fiksasyon, metal plakalar ve vidalarla kırık kemiğin sabitlenmesi işlemidir. Parsiyel veya total kalça protezi, kırığın şiddetine bağlı olarak kalça ekleminin tamamen veya kısmen değiştirilmesidir.
Çivileme yöntemi, kemiğin içine metal bir çivi yerleştirilerek sabitlenmesidir. Bazı durumlarda, özellikle cerrahi riski yüksek olan hastalarda ameliyatsız tedavi düşünülür. Alçı veya atel kullanımı, hafif kırıklarda kemiğin iyileşmesini sağlamak için kullanılabilir. Yatak istirahati ve fizik tedavi, hastanın hareket kabiliyetini yeniden kazanmasına yardımcı olur.
Kalça Kırığı Sonrası İyileşme Süreci
Kalça kırığı sonrası iyileşme süreci, hastanın yaşı, genel sağlık durumu ve uygulanan tedavi yöntemine bağlı olarak değişir. Kas gücünü geri kazanmak ve hareket kabiliyetini artırmak için fizik tedavi programı uygulanmalıdır. Kalsiyum ve D vitamini açısından zengin besinler tüketmek kemik sağlığını destekler. Ev içinde kaygan zeminlerden kaçınılmalı ve destekleyici ekipmanlar kullanılmalıdır.
Sonuç
Kalça kırığı, özellikle yaşlı bireyler için ciddi bir sağlık sorunudur ve hızlı tıbbi müdahale gerektirir. Cerrahi veya ameliyatsız tedavi seçenekleri mevcuttur ancak hastaların iyileşme sürecinde fizik tedavi ve beslenmeye dikkat etmeleri önemlidir. Düşme riskini azaltacak önlemler almak, kırıkları önlemede büyük rol oynar.