Diz eklemi, vücudun en çok yük taşıyan bölgelerindendir. Yaşlanma, kireçlenme, romatizmal hastalıklar ya da travmalar sonucu eklem kıkırdağı zamanla aşınabilir. Bu durum şiddetli ağrıya, hareket kısıtlılığına ve yaşam kalitesinin düşmesine yol açar. Rahatlama sağlanamayan vakalarda diz artroplasti ameliyatı uygulanır.
Diz Artroplasti Ameliyatı Hangi Durumlarda Yapılır?
Diz artroplasti, diz ekleminde geri dönüşü olmayan hasar varsa tercih edilir. Diğer tedavi yöntemlerinin yetersiz kaldığı hastalarda uygulanır. Özellikle ilerleyen yaşla birlikte kıkırdak dokusu aşınır. Bu durum eklem yüzeyinde bozulmaya sebep verebilir. Şiddetli ağrılara da neden olur.
Ameliyatın en sık yapıldığı durum ileri evre diz kireçlenmesi (osteoartrit) hastalığıdır. Osteoartrit, eklem kıkırdağının incelmesiyle ortaya çıkar. Kemiklerin birbirine sürtünmesi bu süreci ağırlaştırır ve hastanın günlük yaşamını ciddi şekilde zorlaştırır. Ağrı kesiciler, enjeksiyon tedavileri ve fizik tedavi artık fayda sağlamadığında diz protezi gündeme gelir.
Bunun dışında romatizmal hastalıklar da diz ekleminde kalıcı hasarlara neden olabilir. Bu tür hastalıklar bağışıklık sisteminin eklemlere saldırmasıyla oluşur. Zamanla kıkırdak ve kemik dokusu yıpranır. İleri vakalarda artroplasti ameliyatı uygulanır.
Travmalar, kırıklar ve kaza sonrası gelişen deformiteler de ameliyat nedenleri arasındadır. Özellikle genç yaşta geçirilen ciddi diz yaralanmaları ilerleyen dönemde eklem yapısını bozabilir. Bu durumda protez cerrahisi kalıcı bir çözüm sağlar.
Doğuştan gelen bazı eklem bozuklukları ya da diz yapısındaki anormallikler de gerektirebilir. Amaç hastanın ağrısız ve fonksiyonel yaşam sürmesini sağlamaktır.
Diz artroplasti ameliyatı; konservatif tedaviden yanıt alınmazsa yapılır. Eklem kıkırdağı ciddi şekilde hasar gören kişiler günlük aktivitelerini yapmakta zorlanır. Bu yöntem sayesinde yeniden ağrısız ve hareketli bir yaşama kavuşurlar.
Diz Artroplasti Ameliyatı Ne Kadar Sürer?
Diz artroplasti, eklem kıkırdağı ileri derecede hasar gören ve diğer tedavilerden fayda görmeyen hastalarda yapılır. Hastalar bu sürece karar verirken en çok ameliyatın ne kadar sürdüğünü merak eder. Ameliyat süresi yapılan işlemin kapsamına göre değişiklik gösterebilir. Hastanın genel sağlık durumu da bu süreyi etkiler.
Genel olarak diz artroplasti ameliyatı 1,5 ila 3 saat arasında sürer. Ameliyatın süresini etkileyen en önemli faktör, uygulanan protezin türüdür. Total diz protezi yönteminde eklemin tüm yüzeyi değiştirilir. Bu nedenle işlem biraz daha uzun sürebilir. Kısmi diz protezi ise yalnızca hasarlı bölgeye uygulanır. Genellikle daha kısa sürer.
Ameliyat öncesinde hazırlık aşaması da önemlidir. Anestezi uygulaması, sterilizasyon ve cerrahi ekibin hazırlığı 30 dakika kadar alabilir. Bu süre, ameliyat süresine dahil edilmez.
Cerrahi işlem sırasında hasarlı eklem yüzeyleri çıkarılır. Yerine metal veya dayanıklı medikal malzemelerden üretilmiş protez parçaları yerleştirilir. İşlemin hassas yapılması hem protezin dayanıklılığı hem de hastanın iyileşme süreci açısından büyük önem taşır.
Ameliyat sonrasında hasta birkaç gün hastanede takip edilir. İlk günlerde ayağa kalkma ve basit egzersizlere başlanabilir. Ancak tam iyileşme süreci fizik tedavi desteği ile birkaç ay sürebilir.
Sonuç olarak, diz artroplasti ameliyatı ortalama 2 saat civarında sürer. Ancak hazırlık, cerrahi işlemin kapsamı ve hastanın özel durumu bu süreyi uzatabilir ya da kısaltabilir. Doğru planlama ve uzman bir ekip ile bu süreç güvenli şekilde tamamlanır.
Diz Artroplasti Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Diz artroplasti, diğer adıyla diz protezi ameliyatı, eklem kıkırdağı ileri derecede hasar gören hastalara uygulanır. Bu yöntem yaşam kalitesi düşen kişiler için etkili bir tedavi seçeneğidir. Ameliyat sırasında diz ekleminin hasarlı yüzeyleri çıkarılır. Yerine yapay protez parçaları yerleştirilir. Amaç, hastanın ağrısız bir şekilde yürüyebilmesini ve eklem fonksiyonlarını yeniden kazanmasını sağlamaktır.
Ameliyat öncesinde hastanın genel sağlık durumu ve diz yapısı detaylı şekilde incelenir. Görüntüleme yöntemleri ile eklemin durumu değerlendirilir. Bu aşamada kullanılacak protezin tipi belirlenir. Protez; total ya da kısmi protez olabilir. Total protez, eklemin tüm yüzeyinin değiştirildiği durumlarda kullanılırken, kısmi protez yalnızca hasarlı bölgeye uygulanır.
Cerrahi işlem sırasında, hastaya genellikle genel anestezi uygulanır. Ardından diz eklemine uygun kesi yapılır ve hasarlı kıkırdak ile kemik dokusu temizlenir. Yerine dayanıklı medikal malzemelerden üretilmiş protez parçaları yerleştirilir. Bu parçalar özel tıbbi çimento veya biyolojik uyumlu yüzeylerle sabitlenir.
Ameliyat süresi ortalama 1,5 – 3 saat arasında değişebilir. İşlem tamamlandıktan sonra hasta birkaç gün hastanede takip edilir. İlk günlerden itibaren fizyoterapist eşliğinde egzersizlere başlanır. Bu sayede hem protezin uyumu hızlanır hem de hastanın hareket kabiliyeti kısa sürede artar.
Sonuç olarak, diz artroplasti ameliyatı modern yöntemlerle güvenle uygulanır. Doğru planlama ve düzenli rehabilitasyon ile hastalar, ağrısız ve hareketli bir yaşama yeniden kavuşabilir.
Diz Artroplasti Ameliyatı Sonrası Süreç Nasıldır?
Diz artroplasti ameliyatı, eklem kıkırdağı ileri derecede hasar gören hastalara uygulanan kalıcı bir çözümdür. Ancak ameliyatın başarısı sadece cerrahi ile sınırlı değildir. Sonrasındaki iyileşme dönemi ve düzenli bakım da tedavinin uzun ömürlü olmasında büyük rol oynar.
Ameliyatın ardından hasta genellikle birkaç gün hastanede kalır. Bu süreçte ağrı kontrolü, yara takibi ve enfeksiyon riskine karşı önlemler alınır. İlk 24 saat içinde hastanın ayağa kalkması ve fizyoterapist eşliğinde yürüme denemeleri yapılması önerilir.
En önemli aşama fizik tedavi ve rehabilitasyondur. İlk haftalarda diz hareket açıklığını artırmaya yönelik hafif egzersizler yapılır. Daha sonra kasları güçlendiren programlar eklenir. Eklem stabilitesini destekleyen çalışmalar da yapılır. Düzenli egzersiz, protezin vücuda uyumunu hızlandırır. Hastanın günlük yaşama dönüşünü kolaylaştırır.
İlk 6 hafta genellikle kritik dönemdir. Bu süreçte merdiven inip çıkma, çömelme ya da ağır kaldırma gibi zorlayıcı hareketlerden kaçınılmalıdır. Hastalar genellikle 2-3 ay içinde bağımsız şekilde yürüyebilir hale gelir. Ancak tam iyileşme ve maksimum hareket kabiliyeti için birkaç ay daha düzenli egzersiz gereklidir.
Ameliyat sonrası dönemde ağırlık kontrolü, sağlıklı beslenme ve düzenli kontroller büyük önem taşır. Ayrıca hekimin önerdiği şekilde baston veya yürüteç desteği geçici olarak kullanılabilir.
Diz artroplasti ameliyatı sonrası süreç sabır gerektirir. Ayrıca disiplinli olunmalıdır. Hekim tavsiyelerine uyan, düzenli fizik tedavi yapan ve yaşam tarzına dikkat eden hastalar avantajlıdır. Bu sayede uzun yıllar ağrısız ve hareketli bir yaşam sürdürebilirler.