Omurlar arasındaki disklerin yerinden kayması veya yırtılması sonucu oluşur. Boyun fıtığı sinirlere baskı yaparak boyun, omuz ve kollarda ağrıya neden olabilir. Genellikle aşırı zorlanma, yaşlanma veya travmalar sonucu ortaya çıkar. Belirtiler arasında boyun ağrısı, uyuşma, güçsüzlük ve bazen baş dönmesi yer alır. Tedavi edilmezse ilerleyebilir ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Boyun Fıtığı Nedenleri
Pek çok farklı nedeni bulunmaktadır. Ancak en yaygın nedenlerden biri yaşlanmaya bağlı olarak omurga yapısındaki değişikliklerdir. Yaş ilerledikçe omurgadaki diskler yavaşça su kaybeder ve zamanla elastikiyetini kaybeder. Bu da disklerin zayıflamasına ve kaymasına neden olabilir. Yanlış şekilde ağır yük kaldırmak veya ani hareketlerle boynu zorlamak, diskin yerinden kaymasına neden olur.
Uzun süre boyunca yanlış bir şekilde oturmak, bilgisayar başında eğilerek çalışmak gibi kötü duruş alışkanlıkları boyun fıtığı yaşanmasına yol açar. Trafik kazaları, spor kazaları gibi travmatik olaylar boyunda ciddi hasara yol açabilir. Bu da fıtığa sebep olabilir. Ailede fıtığın öyküsü olan kişilerde bu hastalığın görülme olasılığı daha yüksektir.
Boyun Fıtığı Belirtileri
Başlangıçta belirgin bir şekilde ağrıya neden olmayabilir. Ancak zamanla ağrı, şiddetli hale gelebilir. Sinir köklerine baskı yapan disk nedeniyle farklı belirtiler görülmeye başlanabilir. Boyunda sürekli bir ağrı ve sertlik hissi. Bazı hastalar, bu ağrının omuzlarına veya sırtlarına yayıldığını belirtebilirler. Boyun fıtığı, sinir köklerine baskı yaparak, kollarda ağrıya neden olabilir.
Bu ağrı genellikle boyundan kollara doğru yayılır. Kollarda ve ellerde uyuşma, karıncalanma gibi his kayıplarına yol açabilir. Sinir köklerine baskı yapıldığında, bu durum kaslarda güç kaybına neden olabilir. Özellikle ellerde güç kaybı, yazı yazarken ya da tutma hareketlerinde zorluk yaşanabilir. Bazen baş dönmesi ve denge problemleri gibi belirtilere yol açabilir.
Boyun Fıtığı Tanısı
Tanı, genellikle bir doktor tarafından yapılan fiziksel muayene ve çeşitli görüntüleme yöntemleriyle konur. Fiziksel muayene sırasında, doktor boyundaki hareketliliği kontrol eder. Sinirlerin etkilenip etkilenmediğini belirlemek için bazı testler yapar. Röntgen, boyundaki omurların yapısını görmek için kullanılır.
MR, disklerin, sinir köklerinin ve omuriliğin durumunu ayrıntılı bir şekilde gösterir. Boyun fıtığı tanısı için en etkili yöntemlerden biridir. Bilgisayarlı tomografi, daha detaylı bir görüntüleme sağlamak için kullanılabilir. Elektromiyografi, kasların ve sinirlerin işlevlerini değerlendiren bir testtir.
Boyun Fıtığı Tedavi Yöntemleri
Tedavi, hastalığın şiddetine ve hastanın yaşadığı semptomlara göre değişiklik gösterebilir. Tedavi genellikle ilaç tedavisi, fizik tedavi ve cerrahi müdahale olmak üzere üç ana seçenekten oluşur. Boyun fıtığı için doktorlar, ağrıyı azaltmak ve iltihabı kontrol altına almak amacıyla ağrı kesiciler, kas gevşetici ilaçlar reçete edilir. Tedavinin en önemli adımlarından biri fizik tedavi yöntemleridir.
Bu tedavi, hastanın boyun kaslarını güçlendirmeye ve boyun hareketliliğini artırmaya yardımcı olur. Fiziksel terapi, ağrıyı azaltmak ve iyileşmeyi hızlandırmak için de faydalıdır. Eğer konservatif tedaviler sonuç vermezse ve hasta ciddi semptomlar yaşıyorsa, cerrahi müdahale gerekir. Cerrahi seçenekler, fıtıklaşan diskin çıkarılması veya omurgada yapılan çeşitli düzeltme işlemlerini içerebilir. Cerrahi genellikle son seçenek olarak düşünülür.
Boyun Fıtığı Vakalarına Karşı Alınabilecek Önlemler
Bilgisayar başında uzun süre çalışıyorsanız, düzenli olarak duruşunuzu kontrol etmek önemlidir. Otururken omurganızı düzgün tutmaya özen gösterin. Ağırsız kaldırma tekniklerini öğrenmek ve ağır yüklerden kaçınmak boyun fıtığı yaşanmasını önlemeye yardımcı olabilir.
Boyun kaslarını güçlendirmek ve esnekliği artırmak için düzenli olarak boyun egzersizleri yapmak faydalıdır. Çalışma alanınızda uygun sandalye, masa yüksekliği ve bilgisayar ekranı yerleşimi gibi ergonomik düzenlemeler yaparak boyun sağlığını koruyabilirsiniz.
Sonuç
Boyun fıtığı, yaşam kalitesini etkileyebilecek ciddi bir sağlık sorunu olabilir. Ancak doğru tedavi yöntemleriyle kontrol altına alınabilir ve hastanın yaşamını zorlaştırmadan yönetilebilir. Boyun fıtığından korunmak için doğru duruş, düzenli egzersiz ve sağlık alışkanlıklarına özen göstermek önemlidir. Eğer boyun ağrıları, kollarda uyuşma veya güç kaybı gibi belirtiler yaşıyorsanız, bir sağlık profesyoneline başvurmak en doğru adım olacaktır.